Spotkanie z prezesem PLK, podwyżki, apel, postulaty, stanowisko i co dalej?

Opublikowane według Andrzej Van-Selow · 9 Czerwiec 2025

W dniu 09.06.2025 r. odbyło się zebranie Rady Sekcji Zawodowej Infrastruktury Kolejowej NSZZ „Solidarność” (SZIK). Obrady zostały zdominowane przez tematy dotyczące sytuacji w PLK. Na początku spotkania omówione zostały postulaty „Solidarności”, które są przedmiotem rozmów ze Spółką. Kolejnym ważny tematem było omówienie apelu do pracowników PLK w sprawie powołania przedstawicieli pracowników do nowej Rady Nadzorczej naszej Spółki.

Drugą część Rady SZIK wypełniło spotkanie z Piotrem Wyborskim, prezesem PLK oraz Magdaleną Jończyk, dyrektor Biura Spraw Pracowniczych w Centrali PLK. Na końcu Rada określiła swoje stanowisko w sprawie czekającej nas podwyżki wynagrodzeń.

Rada SZIK NSZZ „Solidarność”

Pierwszym punktem porządku spotkania było przedstawienie przez przewodniczącego Henryka Sikorę aktualnej sytuacji w PLK, w tym zatrudnienia i realizacji funduszu wynagrodzeń. Został odnotowany spadek wypracowanych godzin nadliczbowych w stosunku do I kwartału 2024 r. Wzrost został odnotowany w zakresie wysokości funduszu przeznaczonego na wypłaty nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych, ekwiwalentu za urlopy wypoczynkowe, a jest to spowodowane większą ilością osób, które odeszły na emeryturę.

Warto też wspomnieć, że w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia od stycznia br. o 366 zł wzrosły średnio dodatki: funkcyjny (84 zł), za pracę w porze nocnej (26 zł), za pracę w warunkach uciążliwych, szkodliwych i niebezpiecznych (21 zł). Średnia pensja w stosunku do I kwartału 2024 r. wzrosła w Spółce o kwotę 945 zł.

Kolejnym tematem, który podlegał omówieniu była informacja z drugiego spotkania z pracodawcą w sprawie wdrożenia podwyżki wynagrodzeń dla pracowników PLK. W trakcie negocjacji central związkowych z pracodawcą reprezentowanym przez prezesa PLK, padła propozycja podwyżki wynagrodzenia już od 1 czerwca 2025 r. na poziomie 5,8%. Taki pomysł stanowi kwotę ok. 441 zł średnio w wynagrodzeniu ogółem, a w wynagrodzeniu zasadniczym 300 zł. Propozycja została odrzucona przez „Solidarność” i inne związki.

W podsumowaniu tego wątku przewodniczący SZIK stwierdził, że po mimo impasu w prowadzonych rozmowach strony zdecydowały, że dalsze negocjacje będą prowadzone po wykonanej przez pracodawcę analizie finansowej obejmującej okres od początku roku do końca maja br. Kolejne spotkanie zostało zaplanowane na dzień 18.06.2025 r.

Postulaty SZIK i ich realizacja

Zachowując kolejność obrad Piotr Pazera, zastępca przewodniczącego podzielił się z zebranymi informacją ze spotkania z panią dyrektor Magdaleną Jończyk i ekspertami Centrali Spółki. Rozmowy prowadzone w ramach dialogu społecznego dotyczyły 9 postulatów obejmujących żądania poprawy płacy i warunków pracy. Pierwszy postulat dotyczący wdrożenia podwyżki wynagrodzeń procedowany jest odrębnym trybem, a więc nie podlegał omówieniu. Dotychczas odbyły się w tej sprawie dwa spotkania. Następne planowane są na czerwiec i wrzesień br.

Przypomnę pozostałe 8 postulatów, które dotyczą:

wzrostu wartości posiłku profilaktycznego,
utrzymania pomieszczeń pracy w czystości i porządku, a szczególnie nastawni (LCS), poprzez zlecenie utrzymania czystości i porządku firma zewnętrznym,
podwyższenia wskaźnika zmianowości w inżynierii ruchu,
opracowania kryteriów określających prace przy monitorach ekranowych z podziałem na monitory główne i dodatkowe,
zapewnienia pracownikom PKP PLK S.A. bezpiecznych warunków BHP w czasie występowania wysokich temperatur ze szczególnym uwzględnieniem pracowników wykonujących prace na otwartej przestrzeni,
zabezpieczenia środków finansowych na wyposażenie miejsc pracy (strażnice, schroniska posterunki ruchu), w sprzęt AGD,
wyposażenia zakładów linii kolejowych w symulatory szkoleniowe na stanowiska dyżurnych ruchu i maszynisty,
uregulowania sposobu gratyfikacji pieniężnej za dodatkowe czynności kierowania pojazdami służbowymi.

Apel związków zawodowych i zbieranie podpisów

Kolejny punkt to przedstawienie Apelu związków zawodowych (wspólne wystąpienie) wraz ze zbieraniem podpisów pracowników PLK domagających się powołania w skład Rady Nadzorczej w nowej kadencji przedstawicieli załogi. Na chwilę obecną brak ogłoszenia przez Radę Nadzorczą PLK wyborów. Formalnie to właśnie Rada ogłasza wybory na podstawie przyjętego przez siebie Regulaminu wyborów przedstawicieli pracowników.

Od początku procesu komercjalizacji i restrukturyzacji PKP, a więc od momentu przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółki prawa handlowego, nie zależnie jaka opcja polityczna posiadała władzę, pracownicy spółek kolejowych posiadali to uprawnienie. Udział przedstawicieli pracowników w Radzie Nadzorczej PLK jest dobrą praktyką i poszanowaniem załogi, natomiast szczegółowe zasady ich wyboru określa wspomniany wyżej Regulamin. Formalnie reprezentacja pracowników w Radzie Nadzorczej PLK istnieje od 2001 r. Faktycznie zaś pierwsza rada, w której zasiedli trzej przedstawiciele pracowników, została powołana 30 stycznia 2002 r. Od tego czasu, przez kolejne 23 lata, w każdej kadencji Rady pracownicy mieli swoich reprezentantów. Wszystko jednak wskazuje na to, że obecnie kończąca się kadencja Rady Nadzorczej może być ostatnią, w której zasiadali przedstawiciele załogi. Decyzję polityczną podejmuje minister infrastruktury (Walne PLK) sprawujący nadzór właścicielski nad naszą spółką.

Podsumowując ten wątek przypomina się cytat „Nic o nas bez nas” – oznacza to, że żadne decyzje lub polityka firmy nie powinna być podejmowana bez pełnego i bezpośredniego udziału pracowników, których ta polityka dotyczy.

Podpisujmy się na listach poparcia myśląc o przyszłości PLK, która musi mieć „ludzką twarz”.

Podsumowanie bieżących wydarzeń sportowych „Solidarności”

Kończąc tą część obrad przewodniczący Henryk Sikora podsumował ostatnie wydarzenia dla pracowników PLK, którymi były turniej szachowy i IV turniej piłki nożnej o puchar SZIK NSZZ „Solidarność”, jak to mówią - „dla każdego coś miłego”. Obie inicjatywy wpisują się w czas obchodów 45. Rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”, więc nie zabrakło dla uczestników nagród i upominków okolicznościowych z logiem związku.

W tym punkcie przyjęto również ważny dokument związkowy, czyli uchwałę rozliczeniową turnieju piłkarskiego, który pozwoli sekcji prowadzić dalsze działania statutowe w br.

Spotkanie z prezesem PLK

Druga część obrad to spotkanie z Piotrem Wyborskim, prezesem PLK i Magdaleną Jończyk, dyrektorem Biura Spraw Pracowniczych w Centrali PLK. Na wstępie Henryk Sikora przyjmując rolę moderatora powitał zaproszonych gości proponując podział spotkania na dwie części tj. informacyjną i dyskusyjną (pytania z sali).

Po tym wstępie głos zabrał prezes PLK, który przedstawił sprawy bieżące. Poniżej zostały zamieszczone fragmenty wypowiedz pana prezesa w najważniejszych dla nas sprawach.

Inwestycje infrastrukturalne w zakresie przetargów ruszyły pełną „parą”, od ubiegłego roku ogłoszono przetargi o łącznej wartości ponad 30 miliardów zł. Obecnie jesteśmy na etapie podpisywania umów oraz wprowadzania wykonawców na place budów. Kolejnym istotnym obszarem są projekty realizowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Zostały one w znacznym stopniu zmodyfikowane i doprecyzowane, tak aby zapewnić realne efekty w zakresie poprawy prędkości przejazdów, dostępności oraz przepustowości infrastruktury kolejowej. Wiele z tych projektów znajduje się już w końcowej fazie wyboru wykonawców, a czas na ich realizację mamy do końca sierpnia 2026 r.
Prace utrzymaniowe i budżet został utrzymany na poziomie nie niższym niż w roku poprzednim. Zapewnia to stabilną perspektywę dla spółek Grupy PLK, z którymi mamy podpisane umowy na realizację tych prac. Na głównych liniach, gdzie prowadzony jest największy ruch pociągów, coraz częściej realizujemy prace w porze nocnej. Została opracowana lista linii kolejowych, na których taki tryb pracy będzie stosowany. Taki model działania wymaga zmian w organizacji pracy niektórych spółek zależnych, weryfikacji stanu sprzętu oraz gotowości pracowników. Dążymy do specjalizacji spółek zależnych w realizacji robót, które można wykonać szybko i przy krótkich zamknięciach torów, tak aby utrzymać wymagane parametry eksploatacyjne. Spółki zależne biorą również udział w pracach inwestycyjnych, w tym w projektach finansowanych z KPO. Wymaga to dużego zaangażowania organizacyjnego. Po przeglądzie planów finansowych na 2025 r. widzimy potrzebę zwiększenia zatrudnienia.
W obszarze eksploatacji szczególny nacisk kładziemy na minimalizowanie utrudnień w ruchu, zwłaszcza na liniach, które zostały już zmodernizowane. Największą uwagę skupiamy na liniach o dużym natężeniu ruchu – tj. tam, gdzie kursuje powyżej 100 par pociągów na dobę. Na tych odcinkach mają działać specjalnie przygotowane zespoły awaryjne, których zadaniem będzie szybkie usuwanie usterek. Jednym z istotnych elementów nowego podejścia eksploatacyjnego jest wdrożony system „mobilnych zwrotniczych”. Obecnie na sieci funkcjonuje blisko 70 lokalizacji wyposażonych w takie zespoły. Zostały one zaopatrzone w samochody, co ma zwiększyć ich mobilność i efektywność realizowanych zadań. Przedstawione rozwiązania będą mieć odzwierciedlenie w instrukcjach wewnętrznych PLK.
Inżynieria ruchu – w tym obszarze pracowniczym bardzo mocno postawiliśmy na stażystów, którzy będą kierowani na stanowiska dyżurnego ruchu i nastawniczego, w miarę posiadanego doświadczenia i kwalifikacji. Dodatkowo zwróciliśmy my się do dyrektorów zakładów linii kolejowych o przygotowanie dla każdego stanowiska poniżej dyżurnego ruchu (pion inżynierii ruchu) planu rozwoju zawodowego. Dyżurni ruchu będą nadal potrzebni w naszej spółce, natomiast z czasem zapotrzebowanie na stanowiska dróżnika przejazdowego i zwrotniczego będzie maleć. Chcąc jednak zatrzymać doświadczoną kadrę kolejarzy widzimy potrzebę by takie osoby awansowały na bardziej specjalistyczne stanowiska, na które obecnie jest zapotrzebowanie w PLK.
Bieżący plan finansowy jest obciążony stratą ponad 300 milionów złotych (sprawozdanie za 2024 r.). Taka strata wynika z wierzytelności od PKP Cargo, które obciążają PLK w br.
Wzrost wynagrodzenia pozostaje tematem rozmów ze stroną związkową – jesteśmy już po dwóch spotkaniach. Dotychczasowe propozycje pracodawcy odzwierciedlają aktualne możliwości finansowe Spółki. Obecnie trwa analiza danych finansowych za pierwsze pięć miesięcy bieżącego roku, w tym również za maj. Liczymy, że uda się zidentyfikować potencjalne oszczędności, zwiększając propozycję podwyżki wynagrodzenia.

Uzupełnieniem informacji przekazanych przez prezesa PLK była wypowiedź dyrektor Magdaleny Jończyk, odpowiedzialnej za sprawy pracownicze.

Na wstępie podkreśliła, że został zakończony program pilotażowy składania wniosków pracowniczych (np. urlopowych, świadczeń socjalnych i innych) w wersji elektronicznej z wykorzystaniem warstwy elektronicznej dowodu osobistego (e-dowód). Jest to kolejna inicjatywa wychodząca naprzeciw pracownikom i już kolejna po uruchomieniu wysyłki pasków płacowych na prywatną skrzynkę pracowników nieposiadających dostępu do portalu HR.

Pani Dyrektor przedstawiła nową ofertę ubezpieczenia zdrowotnego dla pracowników PLK i ich rodzin. Poinformowała, że w wyniku postulatu zgłoszonego przez „Solidarność” udział pracodawcy w kosztach pakietów został zwiększony z 20 zł do 40 zł, niezależnie od wybranego wariantu. Większość pakietów zapewnia nielimitowane badania profilaktyczne oraz dostęp do lekarzy specjalistów. Pani dyrektor zachęcała do udziału w opiece medycznej LUX MED, podkreślając, że już ponad 600 pracowników korzysta z tej formy ubezpieczenia.

Na zakończenie wypowiedzi odniosła się do kwestii zmian w ZUZP i poinformowała, że nie planuje się jego wypowiedzenia. Obecnie trwają wstępne rozmowy o możliwych modyfikacjach, w tym propozycji włączenia niektórych dodatków do wynagrodzenia zasadniczego. Jak zaznaczyła, to początkowy etap dialogu społecznego, w którym przedstawiono pierwsze propozycje. Kolejne miesiące przyniosą dalsze rozmowy ze stroną społeczną.

Na koniec goście odpowiadali na liczne pytania zgormadzonych. W ramach tych pytań padały wątpliwości co do ograniczania roli zwrotniczego. Tak sformułowane pytania budziły wątpliwości co do zgodności z zasadami bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Wątpliwości budziła również tak szybka, wręcz „na kolanie” prowadzona modyfikacja instrukcji wewnętrznych PLK. W odpowiedzi pracodawca podkreślił, że aktualne regulacje wewnętrzne Spółki umożliwiają bezpieczne wykonywanie oględzin rozjazdów, pod warunkiem ich rzetelnego przestrzegania.

Nie zabrakło pytań o przyszłość, w tym o liczbę zakładów linii kolejowych. Pracodawca podkreślił, że na chwilę obecną nie planuje w tym zakresie żadnych zmian.

Kończąc ta część spotkania Henryk Sikora w formie pytania zwrócił uwagę na sposób rekrutacji nowych pracowników (emerytowanych funkcjonariuszy służb mundurowych) do SOK.

Stanowisko Rady SZIK

Najważniejszym punktem zebrania było przyjęcie stanowiska Rady SZIK, upoważniającego zespół negocjacyjny ds. wzrostu wynagrodzeń, uczestniczący w rozmowach z Zarządem PLK do podpisania porozumienia płacowego na rok 2025 pod warunkiem uzyskania podwyżki wynagrodzenia zasadniczego w określonym przez Radę przedziale.

Kończąc obrad przedstawiciele Rady SZIK podkreślili, że społeczne oczekiwania w zakresie podwyżki wynagrodzenia wobec Zarządu PLK nie są wygórowane. Za liczbami w sprawozdaniach finansowych i wskaźnikami ekonomicznymi stoi człowiek oraz uznanie, na jakie zasługuje zawód kolejarza. Kluczowe jest sprawne oraz bezpieczne funkcjonowanie transportu kolejowego.